"...kto nie dąży do rzeczy niemożliwych, nigdy ich nie osiągnie..."

(Heraklit)
   

                     Pierwszy tom „Kroniki szkoły we Wroniawach” opisuje, w języku niemieckim, początki oświaty w naszej miejscowości…

          Założycielem szkoły był właściciel dóbr wroniawskich, hrabia Stanisław Plater. W jednej z murowanych oficyn służący Bartosiewicz nauczał dzieci pańszczyźniane, jak mówi kronika „…według swej wiedzy i sił…”. Po spłonięciu oficyny, właściciel wybudował specjalny budynek z cegły i gliny, kryty dachem słomianym, na granicy miejscowości w stronę Solca, po prawej stronie. Po śmierci Batoszewicza (seniora), nauczanie kontynuował jego syn Adam Bartoszewicz, ale w 1850 r., gdy szkołę przejęła władza niemiecka, został zwolniony z powodu braku kwalifikacji. Na jego miejsce zatrudniono nauczyciela Romana Łukowskiego, który pracował do maja 1855r. Za finansowanie szkoły odpowiedzialni byli właściciel ziemski oraz uwłaszczone rodziny chłopskie z Wroniaw i Stradynia. Wynagrodzenie nauczycielskie wynosiło wtedy: wolne mieszkanie, używanie roli i łąki, 70 marek, 22,5 szefla żyta, 6 m³ drewna opałowego – całość w stosunku rocznym. Od lipca 1855 nauczycielem był Michał Baron z Tłok. Dzięki niemu znamy początki, szkoły ponieważ spisał dzieje Wroniaw do marca 1877r., czyli do momentu swojego odejścia na emeryturę. Kolejnym nauczycielem był Karol Rogoziński. W tym czasie ilość dzieci szybko rosła i w 1880 wynosiła 190. W związku ze wzrostem liczby dzieci do 212 wynajęto  na klasę izbę u piekarza Rogosia (dawny budynek poczty przy ul. Wolsztyńskiej). Tymczasem władze niemieckie wybudowały, (w dwóch etapach), nową szkołę przy drodze „ na Lipę” (później ul. Dworcowa). Budowę szkoły  trzema izbami lekcyjnymi i trzema mieszkaniami rozpoczęto w 1894, a ukończono w 1898. A potrzeby były ogromne. Spis uczniów z 1898 wykazuje, że  szkoła była czteroklasowa i uczyło się w niej aż 245 uczniów ( z Wroniaw 210, ze Stradynia 22 i z Borek 13). Zwiększyła się również liczba nauczycieli, a kierownikiem do 1919r. był Zieleziński.

Pierwsze słowa w naszej kronice zapisane w języku polskim brzmią:

 „…Rok 1919 rozpoczął się łagodnym powietrzem. Walka o oswobodzenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego przeniosła się także do powiatu babimojskiego. W dniu 4-tym i 5-tym  stycznia toczono walkę o oswobodzenie Wolsztyna z rąk niemieckich (…). Komendantem miasta i oswobodzonych części powiatu został podporucznik Stanisław Siuda z Błotnicy (…) 1 lutego nastały silne mrozy do 15^o . 28 marca wstąpił do Wroniaw, zwiedzając front zachodni, generał Dowbór - Muśnicki ze swoim sztabem i zachęcał tutejszą kompanię do obrony granic Polski. (…)  W minionym roku szkolnym dzieci regularnie uczęszczały na naukę i uczyły się w języku ojczystym…”

W latach 1920 – 1924 kierownikiem szkoły był Adolf Szałankiewicz, który wraz z nauczycielką Kazimierą Szałankiewiczową prowadzili czteroklasową szkołę powszechną. Kolejnym kierownikiem szkoły był p. Rejch. Prowadził szkołę do 1927 roku. Nowy, bardzo długi rozdział życia naszej szkoły rozpoczął się 1 lutego 1927 roku, gdy kierownikiem szkoły został Andrzej Rzanny. Grono Pedagogiczne składało się z 3 nauczycieli: pana Rzannego, pani Hajdałowej i pana Wiewióry. Grono często się zmieniało, ale kierownikiem nadal był pan Rzanny. Odnotował w kronice wyjazd dzieci szkolnych na Powszechną Wystawę Krajową do Poznania (27.05.1929) i utworzenie Spółdzielni Mleczarskiej na majątku (4. 08. 1929r).Od 1930 dzieci w szkole rozdzielono na VII oddziałów. Jesienią tego roku Grono zostało zasilone przez młodą nauczycielkę Ewę Cichoszewską. W 1933 powstała drużyna harcerska. W latach 30-tych szkoła organizuje odczyty, konferencje, wystawy prac technicznych i uroczystości szkolne. Przeżywa odwiedziny inspektorów i profesorów (8. 06 1937, inspektor zajęć praktycznych, prof. Baer z Poznania), przez 3 dni przebywa w niej Generalny Konsul R.P. w Pittsburghu dr  Karol Ripa. W marcu 1937 obsadzono 2000 drzewek akacji, nieużytek obok szkoły ( tzw. mały park). Grono w tym roku było 4 osobowe: A. Rzanny – kierownik, p. Helena Białoszewska, p. Ewa Cichoszewska i p. Jan Dudek. Jesienią przygotowano grunt pod ogródek szkolny (dzisiejszy plac zabaw), jego uroczyste otwarcie nastąpiło 4 czerwca 1939r.

„…Rok szkolny 1939/40. Wakacje szkolne minęły. W powietrzu czuć wojnę. Dnia 1 września rozpoczęli Niemcy wojnę z Polską. Napadli zdradziecko naszą ziemię. Ludność tutejsza przejęta grozą wojny poczęła uciekać w głąb kraju. W dniu wymienionym saperzy polscy wysadzili most na Kanale Obrzańskim. Ludność otrzymała rozkaz wojskowy wysadzenia drugiego mostu i śluzy. Nad wykonaniem rozkazu czuwali kierownik szkoły Rzanny i Józef Piskorski. Po 3 godzinach po moście i śluzie nie było śladu…” – odnotował w kronice kierownik Rzanny. Podczas wojny wiele gospodarstw wysiedlono i sprowadzono niemieckich osadników. W budynku szkoły zamieszkali Niemcy z nad Morza Czarnego, „…w skutek czego wnętrze budynku i opłotowanie mocno ucierpiało…”. I tym zapisem oraz podpisem kierownika szkoły p. Rzannego kończy się stara kronika szkoły.

W okresie II wojny światowej szkoła funkcjonowała w języku niemieckim. Nauczycielami byli Rote i Miśko. W styczniu 1945 wojska radzieckie wyzwoliły Wolsztyn, a później Wroniawy. 22 lutego 1945 wrócił do Wroniaw kierownik Andrzej Rzanny i od 1 marca 1945 wznowiono naukę w strasznie trudnych warunkach. Do szkoły wracają uczniowie i nauczyciele: A. Pawłowski, K. Stasiński, H. Dębicka i E. Cichoszewska. Przystępują do swoich zadań: powstaje PCK i szkolny sklepik. Dzieci przygotowują przedstawienia, a za zarobione pieniądze zostają zakupione piłki i środki czystości. W zajęciach wieczorowych biorą udział dorośli, uzupełniając wojenne zaległości oraz zajęcia tzw. Uniwersytetu Powszechnego. W 1969 odeszli na emeryturę kierownik Rzanny (po 42 latach) i Ewa Gortat (Cichoszewska). Dyrektorem szkoły został Kazimierz Joksz. Był nauczycielem techniki, stąd wiele działań, które zmieniły otoczenie szkoły. W 1976 zamontowano metalowe zabawki w małym parku przy szkole. Powstała tzw. górka, czyli sztuczny stok do zjazdów saneczkarskich. W okresie silnych mrozów przygotowywano sztuczne lodowisko na boisku szkolnym. W latach 1982-1985 dokonano dalszej rozbudowy szkoły. Otwarcie nastąpiło 19 grudnia 1985r. Cztery lata później Kazimierz Joksz odszedł na emeryturę, a dyrektorem szkoły został Włodzimierz Nędzewicz . Jego kadencja (1989 – 90) przypadła na gorący okres zmian politycznych i społecznych . W kolejnym roku szkolnym dyrektorem szkoły został, młody nauczyciel matematyki, pan Marek Laskowski. Z dużą energią i zaangażowaniem przystąpił do prac termomodernizacyjnych w budynku nowej szkoły. Równocześnie powstały schody i utwardzono plac szkolny, dzięki temu na wewnętrznym dziedzińcu powstał parking dla coraz liczniejszych samochodów. Rok 1998 to duża reforma ustroju szkolnego. Powstały gimnazja, a nasza szkoła stała się szkołą sześcioklasową. Absolwenci kierowani byli do Gimnazjum w Kębłowie. W roku 2001 powstało boisko do piłki nożnej o nawierzchni asfaltowej. W kolejnym roku zmieniono system ogrzewania szkoly, a z nad budynku zniknęły niebotyczne kominy. W kolejnych latach prowadzono wymianę stolarki okiennej w obu budynkach szkoły. Rok 2008 to rok budowy sali sportowej, którą uroczyście otwarto 5 grudnia tegoż roku. Wśród sukcesów edukacyjnych szkoły należy podkreślić, że w okresie tym nasi uczniowie byli laureatami konkursów kuratoryjnych i tematycznych. Należy wymienić Szymona Rozynka ( absolwent 2012), który był krajowym laureatem Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej "Młodzież zapobiega pożarom" oraz podwójnym laureatem wojewódzkich konkursów kuratoryjnych (j. polski i matematyka). Zmiany obwodów szkolnych w 2012 roku spowodowaly przejęcie szkoły w Starej Dąbrowie i od tego roku jest szkołą filialną Szkoły Podstawowej we Wroniawach. W latach szkolnych 2013 - 2015 szkoła uczestniczyła w  dużym projekcie  edukacyjnym z zakresu wyrównywania szans edukacyjnych uczniów pt. Cyfrowa Dziecięca Encyklopedia Wielkopolan. Dzięki działalności zaangażowanej młodzieży szkolnej i nauczycieli (p. Magdalena Tomiak i Małgorzata Schonfeld) do wirtualnej encyklopedii trafili min.: Ewa Gortat, Kazimierz Joksz, Czesław Olejnik, Henryk Dąbrowski z Kębłowa i Alojzy Weiss z Wolsztyna. W roku szkolnym 2015/2016 nastąpił generalny remont dachu na starej szkole. W 2017 roku nowym dyrektorem szkoły zostaje nauczycielka tut. szkoły i jej absolwentka pani Małgorzata Schönfeld. W pierwszym roku swojej pracy przeprowadziła konieczne remonty oraz dostosowania do kolejnej zmiany. Od 1 września 2017 roku Szkoła Podstawowa we Wroniawach znów jest szkołą ośmioklasową. Konieczne było jej dostosowanie do nowych wymogów oraz modernizacje, które są kierowane w stronę doposażenia multimedialnego i cyfrowego. Szkoła uczestnicząc w programie "Aktywna tablica" otrzymała nowoczesne tablice multimedialne. W dniu 1 września 2018r. na stanowisko wicedyrektora szkoły została powołana pani Lidia Kaminiarczyk - długoletnia nauczycielka szkoły i jej absolwentka. Wiosną 2019 roku po całym kraju rozlał się strajk nauczycieli. Dzień 7 kwietnia 2019 roku zapamiętamy jako poczatek najdłuższego strajku w historii polskiego szkolnictwa. W tym czasie odbył sie pierwszy Egzamin Ósmoklasisty.  W listopadzie 2019 roku rozpoczęto budowę przyszkolnego boiska wielofunkcyjnego. Pierwszy etap zakończono w czerwcu 2020. Był to czas, w którym szkoła funkcjonowała w ograniczonym zakresie z powodu pandemii koronawirusa COVID 19. Nauczyciele i uczniowie sprawowali swoje obowiązki edukacyjne na odległość. Okres ten nazwano  nauczaniem zdalnym. Rok szkolny 2020/2021 rozpoczął się zgodnie z kalendarzem roku szkolnego - 1 września. Obostrzenia sanitarno - epidemiologiczne spowodowały, że cała społeczność szkoły musiała dostosować sie do nowych warunków i wdrożyć wysoki stopień reżimu higienicznego. Ze szkoły odeszła wieloletnia nauczycielka przedszkola pani Maria Barska. Nowymi nauczycielami zostali pani Monika Szpoper i pan Jakub Wierzbicki. 11 września rozpoczęto drugi etap budowy kompleksu sportowego.  Nasze boisko zostanie doposażone w bieżnię, skocznię do skoku w dal oraz rzutnię do kuli.

Opracowała M. Schönfeld

dyrektor szkoły

BIBLIOGRAFIA

"Kronika szkoły we Wroniawach", t.1., lata 1877 - 1939.

K. Joksz, "Wspomnienia z dziejów Wroniaw", Wolsztyn 2014.